Tư duy là cụm từ chúng ta thường xuyên bắt gặp trong công việc và cuộc sống. Tư duy là cách con người nhận thức về sự vật xung quanh và có cách ứng xử với nó. Vậy cụ thể tư duy là gì? Và nó có đặc điểm ra sao. Cùng chúng tôi tìm hiểu về tư duy nhé!
Khái niệm tư duy là gì?
Tư duy là cụm từ dùng để chỉ những hoạt động của tinh thần, là những nhận thức đúng đắn về các sự vật xung quanh, đồng thời có cách ứng xử với nó. Nói một cách dễ hiểu, tư duy là quá trình phản ánh của nhận thức ở cấp độ cao, đây là sự nhận thức một cách tích cực, khái quát và sáng tạo về thế giới thông qua các phỏng đoán, khái niệm.
Tư duy sẽ giúp khái quát hoá những trừu tượng vì nó có thể khái quát bản chất, quy luật của các hiện tượng, sự việc. Do đó có thể nói, bằng một cách gián tiếp nào đó, tư duy mang đến cho con người những tri thức về thế giới, và các hiện tượng, sự vật trong chúng.
Tư duy là sự sáng tạo giúp cho con người có thể rèn luyện và trau dồi bản thân để có thêm kiến thức, nhận biết và giải quyết vấn đề. Nhìn chung, nhờ tư duy có thể giúp con người trở nên thông minh hơn, phát triển hơn.
Đặc điểm nổi bật của tư duy
Đã biết được tư duy là gì? Vậy tư duy có những đặc điểm gì? Dưới đây là những đặc điểm của tư duy mà bạn cần biết.
Tính vấn đề
Không phải ở hoàn cảnh hay sự việc nào cũng xuất hiện tư duy, mà buộc phải nảy sinh các tình huống có “vấn đề” để dẫn đến tư duy suy luận. Tuy nhiên cũng nên biết rằng, không phải trường hợp có vấn đề nào cũng kích thích được hoạt động của tư duy. Muốn chúng hoạt động thì vấn đề đó phải được nhận thức đầy đủ, khiến cho con người phải tư duy.
Hiểu một cách đơn giản, để giải một bài toán, chúng ta cần nhận thức được yêu cầu của đề bài và các dữ kiện sẵn có. Từ đó vận dụng công thức liên quan, suy luận và tìm cách vận dụng chúng để tìm ra được đáp án chính xác của bài toán. Lúc này tư duy mới có điều kiện xuất hiện.
Tính trừu tượng và khái quát
Trừu tượng là cách con người dùng não bộ để giữ lại những yếu tố quan trọng cho tư duy, lúc này nó cũng sẽ gạt bỏ đi những thứ không cần thiết. Khái quát là việc sử dụng tri thức để hợp nhất những đối tượng khác nhau vào cùng một nhóm, dựa trên những đặc điểm giống nhau.
Trừu tượng và khái quát có mối quan hệ mật thiết, không có trừu tượng thì không thể khái quát, hoặc có trừu tượng mà không có khái quát thì sẽ hạn chế quá trình tiếp nhận kiến thức về sự vật và hiện tượng…Nhờ có trừu tượng và khái quát mà con người dễ dàng tư duy và giải quyết được những sự việc diễn ra hàng ngày.
Tính gián tiếp
Tư duy của con người không nhận thức một cách trực tiếp mà là gián tiếp. Tính gián tiếp này thể hiện đầu tiên ở việc sử dụng ngôn ngữ. Nhờ có ngôn ngữ mà con người sử dụng được các kết quả của quá trình nhận thức như khái niệm, công thức, quy luật… và kinh nghiệm của bản thân như phân tích, khái quát, so sánh… để nhận thức được một cách khách quan bản chất của sự việc.
Tính gián tiếp cho thấy khả năng tư duy không giới hạn của con người. Nhờ có vậy mà con người có thể nhận thức và phán đoán được các hiện tượng có thể xảy ra trong quá khứ và cả tương lai. Ví dụ như dự báo khí hậu, dự báo thời tiết, xu hướng phát triển kinh tế…
Tư duy với ngôn ngữ
Ngôn ngữ là công cụ để trình bày kết quả của quá trình tư duy. Và để cho chủ thể tiếp nhận được kết quả của tư duy về các sự việc, hiện tượng cũng cần phải có ngôn ngữ. Ngôn ngữ mà con người đang sử dụng cũng chính là kết quả của quá trình tư duy lâu dài trong lịch sử. Nếu không có tư duy thì cũng không có ngôn ngữ và ngược lại, nếu không có ngôn ngữ thì tư duy sẽ không có điều kiện để thể hiện ra ngoài.
Hy vọng với những gì đã chia sẻ đã giúp bạn hiểu được tư duy là gì? Và nhận thức được các đặc điểm của tư duy, để từ đó biết cách phát triển tư duy của bản thân. Bạn có thể trau dồi hàng ngày thông qua việc xử lý các thông tin, thường xuyên suy luận, đánh giá vấn đề, rèn luyện khả năng sáng tạo, đưa ra ý tưởng mới và đặt câu hỏi cũng là một cách hay để phát triển tư duy. Chúc bạn sẽ thành công và có tư duy tốt.